Amip ăn não người đã xuất hiện từ lâu, nhưng chỉ khi những ca tử vong vì nó liên tiếp xảy ra, người dân mới giật mình lo sợ vì mức độ nguy hiểm của loại ký sinh trùng này. Hãy cùng Kangaroo Việt Nam giải đáp những ẩn số về amip ăn não người nhé!
Amip ăn não người là gì?
Amip ăn não người là một loại ký sinh trùng có thể sống trong tất cả các môi trường nước: ao hồ, đầm lầy, sông suối, vũng nước lớn…, lý tưởng ở nhiệt độ khoảng 35 độ C.
Loại ký sinh trùng này sinh sôi nhiều vào mùa hè nắng nóng khi nhiệt độ nước ấm dần lên. Ở Việt Nam, những suối nước nóng được nghĩ rằng tốt cho sức khỏe cũng là môi trường thích hợp cho amip "ăn não người" sinh sống vì ở hạ lưu nước thường ấm.
Amip ăn não người nguy hiểm như thế nào?
Amip ăn não người từ môi trường nước xâm nhập vào cơ thể con người qua niêm mạc mũi khi bị sặc hay ngộp nước. Khi vào não, vi trùng bắt đầu phá hủy và ăn tế bào não từng phần một bằng cách dùng một dụng cụ hút kéo dài từ bề mặt tế bào rồi gây bệnh lý viêm não màng não. Amip ăn não người có thể xâm nhập và tấn công hệ thống thần kinh của con người gây viêm màng não. Tỷ lệ tử vong ở những trường hợp nhiễm bệnh là rất cao, lên tới 98%.
Làm thế nào để biết mình có bị nhiễm amip ăn não người hay không?
Nếu bạn bị nhiễm amip ăn não người, trong vòng 1-14 ngày sau, các triệu chứng như: nhức đầu, buồn nôn, sốt, cứng cổ, xuất hiện ảo giác, thậm chí mất khả năng kiểm soát hành vi sẽ bắt đầu xuất hiện. Tiếp theo đó là các triệu chứng thứ phát có thể đi kèm như: lú lẫn, u ám, thiếu tập trung, cơn co giật.
Từ 7-14 ngày sau khi mắc bệnh, tình trạng bệnh trở nên nguy hiểm hơn, trong khi các triệu chứng ban đầu của tình trạng nhiễm amip ăn não người rất dễ nhầm với viêm não nên việc chẩn đoán rất khó khăn.
Dưới đây là một số biểu hiện giúp bạn nhận biết tình trạng bệnh dễ hơn:
- Sốt: Là dấu hiệu đầu tiên hay gặp nhất, có thể sốt cao hoặc nhẹ. Sốt cao 39 - 40 độ C hoặc sốt nhẹ 37 độ 5 - 38 độ C, sốt khoảng 5 - 7 ngày, có khi lại kéo dài hàng tháng.
- Đau hạ sườn phải: Xuất hiện sau khi sốt được vài ngày, nhưng cũng có khi xuất hiện cùng với sốt. Người bệnh thấy tưng tức bên mạng sườn phải, đau ngày càng tăng lên, đau khi thay đổi tư thế, đau xuyên lên vai.
- Ăn kém do mệt mỏi, chán ăn, ăn không ngon, sụt cân, khó thở, nhưng nhẹ do đau ở hạ sườn phải hoặc có tràn dịch màng phổi phải.
- Rối loạn tiêu hóa: phân lỏng hoặc đi ngoài nhày máu mũi.
- Thần kinh: lú lẫn, u ám, thiếu tập trung, lên cơn co giật…
Ngoài ra, còn có những dấu hiệu hiếm gặp như phù chân và bụng có dịch do nhiễm khuẩn lâu ngày gây suy dinh dưỡng.
Cách phòng tránh amip ăn não người
- Hạn chế hoặc không có các hoạt động liên quan đến nước ấm/nóng trong tự nhiên như lặn trong nước hay hít nước không được tiệt trùng đúng cách vào mũi.
- Bịt mũi hay dùng kẹp mũi khi bơi lội hay lặn xuống nước.
- Sau khi tắm, bơi nên vệ sinh mũi sạch sẽ, sử dụng dung dịch sát khuẩn đường mũi, họng để xịt, rửa mũi.
- Hạn chế đào bới hay khuấy cặn lắng ở các khu vực có nước nóng.
- Vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
- Sử dụng máy lọc nước có uy tín để đảm bảo chất lượng nguồn nước